حالت تاریک

امروز : چهارشنبه, 1403/04/13 | 2024/07/03

Logo

آردگیزگردانی؛ (حق لیلی) سنت کهن در میناب هرمزگان

آردگیزگردانی؛ (حق لیلی) سنت کهن در میناب هرمزگان

آردگیزگردانی میراثی کهن به جامانده از نیاکان هرمزگان برای زدودن کینه ها و کدورت ها بوده که هرچند با گذشت زمان در برخی از نقاط هرمزگان کم رنگ شده ولی در شهرستان میناب جایگاه ویژه ای برخوردار است.

به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «هرمز»؛ سنت حسنه اردگیز گردانی در گویش محلی، بندری و محلی به الک گفته می‌شد، مردم در گذشته که نانوایی وجود نداشت برای پخت نان از آردگیز برای الک کردن آرد استفاده می‌کردند.

آئین معنوی آردگیز گردانی که در بعضی از نقاط هرمزگان به نام حق لیلی (آردگیز گردانی) شده استاز سال‌های بسیار بین مردم رواج دارد و همزمان با شب نیمه شعبان میلاد امام زمان (عج) و روز جهانی مستضعفان برگزار می‌شود.

میناب به عنوان دومین شهرستان بزرگ هرمزگان یکی از مناطقی است که مردم آن در ایام و مناسبت‌های گوناگون دارای آداب و رسوم خاص، ویژه و مختلفی هستند. 

برای گرامیداشت این آئین مبارک، خانواده‌های هرمزگانی سه روز مانده به نیمه شعبان روانه بازار و مغازه‌ها شده و خود را با خرید و تهیه انواع شیرینی، شکلات، حلوا، خرما، نخود و کشمش، سکه و غیره آماده پذیرایی از آردگیزگردانان می‌کنند.

حوالی غروب نیمه شعبان تعدادی از ساکنان محله‌های قدیمی پای بند به این سنت که بیشتر کودک و نوجوان زیر ۲۰ سال هستند، در گروه‌های پنج تا ۱۰ نفره با رفتن به در خانه همسایه‌ها، آردگیز را انداخته و با پنهان شدن و خواندن شعرهایی در ستایش خداوند و تبریک میلاد امام زمان(عج)، هدیه می‌گیرند.

آردگیز گردانان با در دست داشتن آردگیز یا همان الک که امروز تبدیل به کیسه و ظرف‌های پلاستیکی شده با سردادن نوای «نیمه شعبان امشب آردگیز کَردُنن امشب» و «حق لیلی که وقتیشن» ضمن خبر دادن به اهل خانه از صاحب خانه درخواست می‌کنند که نذری ها و شیرینی‌های ویژه این شب را که از قبل تهیه کرده اند، برایشان بیاورند و افراد آن خانه نیز با در دست داشتن شیرینی، سکه یا کلوچه محلی از آنها پذیرایی می‌کنند.

هرمزگانی ها به ویژه کودکان پس از دریافت هدیه‌های متبرک شده را بین خانواده‌ها، بیماران و نیازمندان پخش می‌کنند.

در زمان‌های قدیم برخی بر این عقیده بودند که در این شب سکه‌هایی بر روی زمین افتاده که متبرک به دست‌های امام زمان (عج) است و تنها کسی که لیاقت داشته باشد آن را پیدا می کند و زندگی اش رونق می‌گیرد.

مردم شهرستان میناب نیز بر این عقیده بودند که به نیت سلامتی امام عصر (عج) حداقل باید با مراجعه به هفت در (خانه) در این شب خجسته از آن حق لیلی (حق شب) که به طور معمول شیرینی، نخود آب‌پز، نخود و کشمش، کلوچه، سکه یا شکلات است، را طلب کنند.

این مراسم به معنای اینست که در شب نیمه شعبان کینه ‌ها در الک ریخته و دل‌ها جلا داده ‌شود.

آیین آردگیز گردانی تا پاسی از شب در کوچه پس کوچه‌ها و محله‌ها ادامه می‌یابد و پس از آن همگی با رفتن به حسینیه ها و مسجدها، جشن مولودخوانی در مدح امام زمان (عج) را برگزار می‌کنند.

روز چهاردهم ماه شعبان نشاط عجیبی محله‌ها و کوچه‌ها را فرا می‌گیرد و عاشقان و ارادتمندان به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) برای تهیه شیرینی ویژه شب میلاد منجی عالم بشریت در مسیر بازار در رفت و آمد هستند.

استان هرمزگان دارای آئین‌ها و سنت‌های منحصر به فرد فراوانی است که ریشه در تاریخ و فرهنگ این خطه از ایران اسلامی دارد.

شهردار میناب دراین زمینه گفت: همزمان با شب نیمه شعبان میلاد با سعادت امام زمان (عج) یک رسم سنتی قریب به بیش ۹۰ سال در مناطق جنوب حق لیلی که همان هارگیز گردانی نام دارد در شهرستان میناب و اطراف برگزار می‌شود.

حبیب‌الله سهرابی افزود : قبل از اذان مغرب دسته های به صورت ۱۰ نفره و یا بیشتر از نوجوانان و جوانان زن و مرد با در دست گرفتن کیسه‌های آماده شده به در منازل می‌روند عیدی خود که متبرک به امام زمان (عج) شده می‌گیرند، این مراسم تا پاسی از شب در شهر و روستاهای میناب ادامه دارد.

وی بیان‌داشت: شهرداری با همکاری شورای اسلامی شهر میناب با نصب پرچم و تزیین شهر به استقبال جشن‌های نیمه شعبان خواهد رفت.

 آئین آردگیز گردانی هنوز در هرمزگان رنگ نباخته است

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری میناب نیز گفت: آئین سنتی آردگیز گردانی از گذشته‌های خیلی دور در محله های قدیمی و روستاهای این استان برگزار می‌شده و هنوز رنگ نباخته است.

نیما اقتداری افزود: هر سال همزمان با شب نیمه شعبان ولادت امام زمان (عج) بعد از نماز مغرب و عشاء در برخی از مناطق هرمزگان از جمله میناب، بندرکنگ، بندرلنگه، قشم و بندرعباس این مراسم به صورت ویژه برگزار و تا نیمه‌های شب ادامه می‌یابد.

وی یادآور شد: در شهر میناب نیز محله‌های قدیمی هم چون محله خورکی، قلعه، خلفی، آب مشی، نظری، جغین‌ها، لاری‌ها، پاکوه، ظهیری،  بر این رسم پایبند هستند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری میناب اظهار کرد: مردم این شهرستان چند روز قبل از میلاد امام زمان (عج) اقدام به تهیه نخود و کشمش، حلوا، شیرینی، خرما، شکلات و سکه(پول نقد) می‌کنند و در شب میلاد منتظر گروه‌های آردگیز گردان که بیشتر پنج تا ۱۰ نفره هستند، می‌مانند.

اقتداری خاطرنشان کرد: گروه‌های آردگیزگردان که بیشتر کودک و نوجوان هستند، به در خانه‌ها می‌روند و با خواندن شعرهایی در ستایش خدا و مدح حضرت مهدی(عج) هدیه می‌گیرند و آن را متبرک می‌دانند.

شایان ذکر است، مراسم معنوی آردگیز گردانی با شماره ۱۰۲۷ به ثبت آثار ملی رسید و جزو میراث نا ملموس استان هرمزگان است.

انتهای خبر/

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از