به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی هرمز، دریابست، اصطلاحی است بومی و مدیریتی که به معنای توقف کامل فعالیت‌های صیادی در بازه زمانی مشخص، با هدف احیای منابع دریایی و ایجاد فرصت برای بازسازی ذخایر آبزیان به کار می‌رود. این طرح که طی سال‌های اخیر در استان‌های ساحلی جنوبی ایران از جمله هرمزگان، بوشهر و خوزستان اجرایی شده، پاسخی کارشناسانه به بحران ناشی از صید بی‌رویه، تخریب زیستگاه‌های طبیعی و کاهش چشمگیر تنوع زیستی در آب‌های خلیج فارس است.
در فلسفه دریابست، نوعی مدیریت مسئولانه و پیشگیرانه بر منابع طبیعی نهفته است؛ مدیریت بر پایه تعلیق موقت بهره‌برداری با هدف تداوم‌پذیری آن. وقتی زیست‌بوم دریایی در اثر فشارهای انسانی، از جمله افزایش تعداد شناورهای صیادی، بهره‌برداری غیرمجاز، استفاده از روش‌های مخرّب صید و نبود زمان کافی برای بازسازی، دچار اختلال می‌شود، اجرای طرحی نظیر دریابست به عنوان راهکاری علمی و تجربی، نه تنها مانع نابودی منابع بلکه عامل تداوم و پایداری آن‌ها در بلندمدت خواهد بود.
نقش دریابست در حفظ ذخایر آبزیان
اجرای طرح دریابست به طور مستقیم به کاهش فشار صید، جلوگیری از بهره‌برداری نابجا، و حفظ ذخایر تخم‌ریزی‌کننده آبزیان کمک می‌کند. در زمانی که دریابست اعمال می‌شود، چرخه طبیعی زیست آبزیان با اختلال کمتری مواجه شده و بسیاری از گونه‌ها فرصت تولیدمثل و رشد پیدا می‌کنند. این فرصت‌ها، ضامن تداوم حیات دریایی و در نهایت تامین معیشت پایدار برای جامعه صیادی هستند.
از منظر زیست‌محیطی، دریابست به حفظ توازن در اکوسیستم کمک می‌کند. آبزیانی که در زنجیره غذایی دریا نقش کلیدی دارند، در صورت بهره‌برداری بی‌رویه، توازن موجود را برهم زده و منجر به ناپایداری شدید در چرخه حیات دریایی خواهند شد. لذا، دریابست اقدامی استراتژیک در جهت حفظ امنیت غذایی، پایداری منابع طبیعی و حفاظت از تنوع زیستی دریا.
مسعود بارانی، مدیرکل شیلات هرمزگان، از آغاز اجرای طرح «دریابست» از تاریخ ۲۲ تا ۳۱ اردیبهشت‌ماه سال جاری در تمامی آب‌های استان خبر داد و گفت: این طرح به‌صورت هماهنگ و با ابلاغ سازمان شیلات ایران و موافقت استانداری هرمزگان، همزمان در استان‌های هرمزگان، بوشهر و خوزستان اجرا خواهد شد.
وی با اشاره به موفقیت طرح در سال‌های گذشته، افزود: دریابست یک تصمیم مدیریتی و حاکمیتی است که به‌منظور حفظ ذخایر آبزیان و مقابله با صید غیرمجاز در آب‌های ساحلی استان به مرحله اجرا درمی‌آید.
بارانی تاکید کرد: از ۲۲ تا ۳۱ اردیبهشت‌ماه، تمامی شناورهای صیادی ـ چه مجاز و چه غیرمجاز ـ اجازه فعالیت در آب‌های استان هرمزگان را نخواهند داشت و در صورت مشاهده هرگونه تخلف، برخورد قانونی قاطع صورت خواهد گرفت.
وی افزود: دریابست در مفهوم کلی، به تعلیق فعالیت صیادی در زمان و مکان مشخص گفته می‌شود که هدف اصلی آن، پایداری ذخایر و کاهش فشار ناشی از صید بی‌رویه است. این طرح در واقع فرصتی مهم برای مدیریت مسئولانه صید در آب‌های استان است.
بارانی در پایان با قدردانی از همراهی مسئولان استان، نهادهای انتظامی، نظامی، دریابانی، مرزبانی، و دیگر دستگاه‌های اجرایی، مشارکت آگاهانه و مسئولانه صیادان را برای اجرای موفق این طرح ضروری دانست.
نظرات تکمیلی مسئولان و کارشناسان
محمدصالح طاهری‌نسب، سرپرست معاونت صید و بنادر ماهیگیری شیلات هرمزگان، با بیان اینکه دریابست فرصتی برای بازسازی جمعیت آبزیان دریایی است، اظهار کرد: کاهش منابع آبزیان در خلیج فارس، نتیجه دهه‌ها تخریب زیستگاه‌ها، آلودگی‌ها و برداشت‌های غیر اصولی بوده که امروز با اجرای چنین طرح‌هایی باید به جبران آن پرداخت.
علی اسلامی رمچاهی، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های صیادی استان، نیز با تاکید بر اهمیت اجرای دقیق دریابست، گفت: صیادان به‌عنوان خط مقدم حفاظت از دریا، همراهی لازم را در سراسر استان خواهند داشت. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که دریابست تأثیر قابل‌توجهی بر بهبود وضعیت ذخایر داشته است.
