به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی هرمز، بیمه، یکی از مهم‌ترین سازوکارهای حمایتی برای تأمین آینده اقشار کم‌برخوردار و ایجاد آرامش روانی در جامعه است. در این میان، کشاورزان، روستاییان و عشایر که با سختی‌های روزمره زندگی در طبیعت و شرایط نامساعد اقتصادی روبه‌رو هستند، بیش از دیگران نیازمند چتر حمایتی بیمه‌ای‌اند. صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، در تلاش برای گسترش عدالت اجتماعی و کاهش فاصله طبقاتی، سال‌هاست که به‌عنوان بازوی حمایتی دولت در این مسیر نقش‌آفرینی می‌کند.
استان هرمزگان با پراکندگی جغرافیایی بالا، مناطق صعب‌العبور، تنوع قومی و فرهنگی و سطح درآمدی متغیر، یکی از پیچیده‌ترین استان‌ها برای پوشش بیمه‌ای به شمار می‌رود. با این حال، اقدامات صندوق بیمه اجتماعی در سال ۱۴۰۳، به‌ویژه با تمرکز بر جذب زنان روستایی و اجرای سیاست‌های حمایتی همچون بیمه مادران غیرشاغل، نشان‌دهنده پیشرفتی معنادار در گسترش پوشش بیمه‌ای در استان است.
حضور مؤثر صندوق در عرصه‌های اجتماعی، استفاده از ظرفیت مروجان بومی، اجرای طرح‌هایی چون نذر بیمه و هدیه به همسر، و بهره‌گیری از مناسبت‌های ملی و مذهبی برای ترویج فرهنگ بیمه، از جمله ابتکاراتی است که جای تأمل دارد. مشارکت بالای بانوان و رشد آمار عضویت آن‌ها نیز بیانگر پذیرش اجتماعی این اقدامات در میان خانواده‌های روستایی است.
صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر استان هرمزگان در سال ۱۴۰۳ با اجرای برنامه‌های متنوع اجتماعی، فرهنگی و حمایتی توانسته گام‌های بلندی در افزایش پوشش بیمه‌ای بردارد؛ به‌ویژه مشارکت زنان روستایی در این حوزه رشد قابل‌توجهی یافته است.
برای بررسی جزئیات عملکرد صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در استان هرمزگان، گفت‌وگویی ترتیب داده‌ایم با نوید جعفرپور، مدیر این صندوق، تا از زبان او درباره چالش‌ها، دستاوردها و چشم‌اندازهای پیش‌رو بشنویم.
در گفت‌وگو با نوید جعفرپور، مدیر این صندوق، ابعاد مختلف اقدامات سال گذشته و برنامه‌های در دست اجرا را بررسی کردیم.
در آغاز، نگاهی کلی به خدمات این صندوق در سطح استان داشته باشیم. چه خدماتی به جامعه هدف ارائه می‌شود؟
صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر با هدف ایجاد پشتوانه معیشتی برای اقشار کم‌درآمد، خدماتی همچون بازنشستگی، ازکارافتادگی کلی، مستمری بازماندگان و کمک‌هزینه کفن و دفن را ارائه می‌دهد. در حال حاضر، ۶۰ دفتر کارگزاری فعال در سراسر استان، از جمله در دفاتر پیشخوان، تعاونی‌های تولیدی و حتی صندوق‌های خُرد زنان، این خدمات را به جوامع هدف ارائه می‌کنند. پراکندگی مناسب این دفاتر در مناطق دورافتاده باعث شده که حتی ساکنان محروم‌ترین روستاها نیز امکان بهره‌مندی از خدمات بیمه‌ای را داشته باشند.
صندوق‌های خُرد زنان چه جایگاهی در جذب بیمه‌شدگان زن دارند؟
این صندوق‌ها که اغلب با مدیریت خود زنان محلی اداره می‌شوند، نقش کلیدی در معرفی و ترویج بیمه اجتماعی در بین بانوان روستایی دارند. با همکاری این مراکز، جلسات آموزشی و مشاوره‌ای برگزار می‌شود و بانوان فعال به‌عنوان مروجان و سفیران بیمه، سایر زنان را برای عضویت در صندوق تشویق می‌کنند. در مناطقی که اطلاعات کمتری در دسترس است، این صندوق‌ها نقش واسطه آگاه‌سازی و اعتمادسازی را به‌خوبی ایفا می‌کنند
در پایان سال ۱۴۰۳، چه آماری از بیمه‌شدگان در استان ثبت شده است؟
بر اساس آمار نهایی، تعداد کل بیمه‌شدگان صندوق در هرمزگان به ۴۹ هزار و ۷۸۳ نفر رسید. از این تعداد، ۲۷ هزار و ۴۰۴ نفر را زنان تشکیل می‌دهند که نشان‌دهنده سهم ۵۵ درصدی بانوان در این حوزه است؛ این آمار نسبت به سال قبل رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد.
چه عواملی باعث افزایش قابل‌توجه عضویت زنان در سال گذشته شد؟
اجرای ماده ۲۱ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت تأثیر مهمی در این افزایش داشت. مطابق این قانون، مادران غیرشاغل دارای سه فرزند و بیشتر که در مناطق روستایی ساکن‌اند، به‌طور کامل و با پرداخت حق بیمه توسط دولت، تحت پوشش بیمه اجتماعی قرار می‌گیرند. افزون بر این، طرح‌هایی مانند هدیه به همسر و نذر بیمه‌ای نیز به تقویت حضور بانوان در این عرصه کمک کرد.
در زمینه فرهنگ‌سازی و ترویج بیمه اجتماعی، چه اقداماتی انجام شد؟
طرح «هدیه به همسر» در مناسبت‌هایی چون میلاد حضرت زهرا (س) با استقبال خوبی روبه‌رو شد؛ مردان روستایی با پرداخت حق بیمه همسران‌شان، آن‌ها را تحت پوشش بیمه قرار دادند. همچنین در ایام مذهبی چون محرم و رمضان، طرح «نذر بیمه‌ای» اجرا شد که طی آن خیرین، مبلغ بیمه سالانه افراد نیازمند را نذر می‌کردند. مبلغ این بیمه در سال گذشته ۹۶۰ هزار تومان برای هر فرد بود.
حضور میدانی در برنامه‌های مردمی چقدر در آگاهی‌بخشی مؤثر بوده است؟
ما در رویدادهای متعددی مانند نماز جمعه، نشست شوراهای اسلامی، جشنواره‌ها و محافل مذهبی حضور داشتیم و از طریق میز خدمت، بروشورهای اطلاع‌رسانی، و گفت‌وگوی مستقیم با مردم تلاش کردیم آگاهی عمومی را نسبت به مزایای بیمه افزایش دهیم. این حضورها به افزایش اعتماد و استقبال مردم انجامید.
در سال گذشته چه تعداد افراد جدید به عضویت صندوق درآمدند؟
طی سال ۱۴۰۳، در مجموع ۱۸ هزار و ۵۳۷ نفر به عضویت صندوق درآمدند که ۱۶ هزار و ۳۰۸ نفر آن‌ها از طریق طرح مادران غیرشاغل روستایی جذب شدند. باقی‌مانده، یعنی ۲ هزار و ۲۲۹ نفر نیز از سایر گروه‌ها نظیر کشاورزان، صنعتگران، رانندگان و ساکنان مناطق روستایی و عشایری به صندوق پیوستند.
در حوزه حمایت از مستمری‌بگیران چه خدماتی ارائه شد؟
در سال گذشته، ۱۹۲ نفر از مستمری‌بگیران از تسهیلات قرض‌الحسنه برخوردار شدند. این تسهیلات بدون سود، بدون ضامن و مراجعه به بانک و با سازوکاری ساده در مبالغ ۵ تا ۱۰ میلیون تومان پرداخت شد. در سال جدید، سقف این تسهیلات به ۱۵ تا ۳۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
فرایند دریافت این تسهیلات چگونه است؟
مستمری‌بگیران واجد شرایط با مراجعه به دفاتر کارگزاری و ثبت درخواست، پس از تأیید اطلاعات، به بانک عامل معرفی می‌شوند. تمامی مراحل از سوی ستاد مرکزی پیگیری می‌شود و نیاز به ضامن یا افتتاح حساب بانکی وجود ندارد، که این موضوع فرآیند دریافت وام را بسیار تسهیل کرده است.
چه راهکارهایی برای اطلاع‌رسانی گسترده و افزایش آگاهی عمومی اتخاذ شده است؟
ما از شیوه‌های متنوعی برای اطلاع‌رسانی بهره بردیم؛ شامل توزیع بروشور، تبلیغات محیطی، جلسات دهیاران، و استفاده از ظرفیت رسانه‌های محلی و صداوسیمای مرکز خلیج فارس. همچنین ارسال پیامک‌های هدفمند با همکاری شبکه بهداشت و دهیاری‌ها و ایجاد شبکه‌ای از تسهیل‌گران روستایی، به ما کمک کرد تا با جامعه هدف تعامل مستقیم داشته باشیم. حضور فعال در فضای مجازی نیز در انتقال پیام‌ها به خانواده‌های روستایی مؤثر واقع شده است.
در سال ۱۴۰۴، وضعیت پرداخت حق بیمه چگونه تنظیم شده تا با شرایط اقتصادی جامعه هم‌خوانی داشته باشد؟
با توجه به افزایش نرخ‌ها، امکان پرداخت اقساطی در قالب دوره‌های سه‌ماهه، شش‌ماهه و یک‌ساله فراهم شده است. به‌عنوان نمونه، پرداخت سه‌ماهه تنها ۳۲۴ هزار تومان هزینه دارد که معادل ماهیانه ۱۰۸ هزار تومان است. این رویکرد باعث شده افراد بتوانند با فشار اقتصادی کمتری، عضویت خود را حفظ یا آغاز کنند.
