ماه رجب؛ بازخوانی بندگی در سایه غفلت‌زدایی

یادداشت؛

ماه رجب؛ بازخوانی بندگی در سایه غفلت‌زدایی

بی‌تردید، محروم ماندن از برکات ماه رجب، جز به کوتاهی خود انسان بازنمی‌گردد، این ماه، فرصتی برای ساختن دوباره خویشتن و تجدید عهد با خداوند است؛ فرصتی که اگر قدر دانسته شود، می‌تواند مسیر زندگی انسان را دگرگون سازد.

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «هرمز»‌ حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی هاشمی کارشناس مذهبی هرمزگان در یادداشتی نوشت: ماه رجب، ماه خدا و سرآغاز بیداری دل‌هاست؛ ماهی که در آن، انسان بیش از هر زمان دیگری به تأمل در احوال خویش و بازسازی رابطه‌اش با پروردگار دعوت می‌شود.

این ماه شریف، با قرار گرفتن در آستانه ماه‌های شعبان و رمضان، نقش مقدمه‌ای معنوی را ایفا می‌کند؛ مقدمه‌ای برای پالایش روح و آماده‌سازی دل جهت ورود به ضیافت الهی.

رجب، ماهی آمیخته با نور و اندوه است. ولادت‌های مبارک امیرالمؤمنین علی (ع)، امام محمد باقر (ع) و امام جواد (ع)، جلوه‌هایی از نور امامت را در این ماه نمایان ساخته‌اند و در کنار آن، شهادت امام هادی (ع) و رحلت پیام‌رسان نهضت عاشورا، حضرت زینب کبری (س)، یادآور صبر، بصیرت و رسالت‌مداری در سخت‌ترین مقاطع تاریخ اسلام است.

از منظر معارف دینی، ماه رجب پیش از هر چیز، ماه زدودن غفلت از جسم و جان انسان است. غفلتی که اگر بر دل انسان سایه افکند، او را از حقیقت بندگی دور می‌سازد و مسیر زندگی را به بیراهه می‌کشاند. بسیاری از لغزش‌های فردی و آسیب‌های اجتماعی، ریشه در همین دوری از یاد خدا دارد.

ادعیه مأثور این ماه، آیینه‌ای شفاف برای شناخت حقیقت انسان است. در این دعاها، بنده از خداوند می‌خواهد او را در مسیر هدایت‌یافتگان قرار دهد، توفیق کوشش در طاعت نصیبش کند و از زمره غافلانِ دورمانده از رحمت الهی قرار ندهد. این مضامین نشان می‌دهد که قرب الهی، بدون آگاهی، تلاش و مراقبت مستمر حاصل نخواهد شد.

امیرالمؤمنین علی (ع) در کلامی حکیمانه هشدار می‌دهند که انسانِ غافل، طعمه آرزوهای فریبنده و وسوسه‌های شیطانی می‌شود. این هشدار، جایگاه ماه رجب را دوچندان می‌کند؛ چراکه این ماه فرصتی استثنایی برای توقف در هیاهوی زندگی و بازگشت به خویشتن الهی انسان است.

ماه رجب، دعوتی است به خلوت با خداوند. خلوتی که در آن، انسان گذشته خویش را مرور می‌کند، کاستی‌ها را می‌شناسد و با توبه‌ای آگاهانه، مسیر آینده را اصلاح می‌کند. بنده‌ای که در این ماه با اخلاص به درگاه الهی روی می‌آورد، به جایگاهی می‌رسد که بندگی، هویت اصلی او می‌شود و این، بالاترین افتخار انسان است.

در برخی دعاهای ماه رجب، مقام والای انسان در ارتباط با خداوند به‌گونه‌ای ترسیم شده که جز بندگی، فاصله‌ای میان بنده و پروردگار باقی نمی‌ماند. این بیان، نشان‌دهنده کرامت ذاتی انسانی است که در سایه بندگی آگاهانه، به قرب الهی نائل می‌شود.

ماه رجب همچنین با عنوان «ماه اصب» شناخته می‌شود؛ ماه ریزش بی‌کران رحمت الهی. در روایات، رجب به نهری تشبیه شده که از شیر سفیدتر و از عسل شیرین‌تر است و روزه‌داران این ماه از آن سیراب می‌شوند. این تشبیه، بیانگر گستردگی رحمت خداوند و آمادگی این ماه برای پذیرش بندگان تائب است.

ادعیه ماه رجب تأکید می‌کند که هرکس به غیر خدا تکیه کند، زیانکار است و تنها راه بی‌نیازی حقیقی، پناه بردن به فضل و کرم الهی است. درگاه رحمت خداوند در این ماه به روی همگان گشوده است و هیچ مانعی جز غفلت و بی‌توجهی انسان، او را از این فیوضات محروم نمی‌سازد.

بی‌تردید، محروم ماندن از برکات ماه رجب، جز به کوتاهی خود انسان بازنمی‌گردد. این ماه، فرصتی برای ساختن دوباره خویشتن و تجدید عهد با خداوند است؛ فرصتی که اگر قدر دانسته شود، می‌تواند مسیر زندگی انسان را دگرگون سازد.

امید آن است که مؤمنان با درک عظمت ماه رجب، از قافله رجبیون عقب نمانند و با غفلت‌زدایی از دل و جان، زمینه رشد معنوی، آرامش درونی و تقرب الهی خویش را فراهم آورند.