مجتبی خواجویی گسمونی، در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «هرمز»؛ ضمن تعریف جامعی از خشونت خانگی در مفهوم حقوقی گفت: هرگونه رفتار آزاردهنده، تهدیدآمیز یا تحقیرکننده در محیط خانواده که به امنیت جانی، روانی یا کرامت انسانی لطمه وارد کند، مصداق خشونت خانگی است.

وی در ادامه افزود: این خشونت می‌تواند شکل‌های مختلفی داشته باشد؛ از کتک زدن و توهین گرفته تا محروم‌سازی اقتصادی، محدود کردن روابط اجتماعی و حتی جلوگیری از تحصیل یا اشتغال شامل می‌شود.

به گفته وکیل پایه یک دادگستری هرمزگان، هیچ‌یک از زوجین حق ندارند دیگری را از حقوق قانونی و اجتماعی‌اش محروم کنند، چنین رفتاری در تضاد کامل با قوانین کشور است.

هنوز قانونی مستقل «منع خشونت خانگی» تصویب نشده است

خواجویی گسمونی تأکید کرد: هنوز قانونی مستقل با عنوان «منع خشونت خانگی» در ایران تصویب نشده است، در قوانین کیفری و مدنی مقررات متعددی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای حمایت از قربانیان استفاده کرد.

وی تصریح کرد: قانون مجازات اسلامی، رفتارهایی مانند ضرب و جرح، توهین، تهدید یا حبس غیرقانونی را جرم می‌داند و برای هرکدام مجازات مشخصی تعیین کرده است.

وکیل پایه یک دادگستری هرمزگان بیان داشت: همچنین در قوانین مربوط به نفقه، حضانت و حمایت از کودکان و نوجوانان، مواد قانونی روشنی برای حمایت از زنان و کودکان آسیب‌دیده وجود دارد.

 ثبت آثار ضرب و جرح در پزشکی قانونی ضروری است

خواجویی گسمونی در پاسخ به این پرسش که فرد آسیب‌دیده پس از وقوع خشونت چه باید بکند، گفت: مهم‌ترین کار، مراجعه فوری به مراجع انتظامی یا قضایی است. در صورت وجود آسیب بدنی، ثبت آثار ضرب و جرح در پزشکی قانونی ضروری است، چون این گزارش می‌تواند مهم‌ترین مدرک در فرآیند رسیدگی قضایی باشد.

وی افزود: قربانی می‌تواند از اورژانس اجتماعی با شماره ۱۲۳ کمک بگیرد. کارشناسان این مرکز به‌صورت شبانه‌روزی آماده ارائه خدمات حمایتی هستند و در مواقع اضطراری می‌توانند با همکاری پلیس، فرد آسیب‌دیده را به مکان امن منتقل کنند.

به گفته این وکیل دادگستری، شکایت خشونت خانگی می‌تواند از طریق کلانتری محل، دادسرا یا تماس با پلیس ۱۱۰ انجام شود.

خواجویی گسمونی ادامه داد: پس از ثبت شکایت، پرونده به دادسرا ارجاع داده می‌شود. بازپرس با بررسی شواهد، استعلام از پزشکی قانونی و اخذ اظهارات طرفین، در صورت احراز وقوع جرم، پرونده را برای صدور حکم به دادگاه کیفری ارسال می‌کند.

وی توصیه کرد: قربانیان برای استحکام پرونده خود، مدارک و شواهدی مانند پیامک‌ها، عکس از آثار ضرب و جرح، گزارش اورژانس اجتماعی و شهادت شهود را جمع‌آوری کنند، هرچه مدارک مستندتر باشد، روند دادرسی سریع‌تر و دقیق‌تر پیش می‌رود.

 خشونت جسمی روشن‌ترین نوع است

وکیل پایه یک دادگستری هرمزگان درباره انواع خشونت خانگی گفت: خشونت جسمی روشن‌ترین نوع است، اما همه خشونت‌ها به شکل ضرب و جرح نیستند.

وی توضیح داد: خشونت روانی در قالب تهدید، تحقیر، تحمیل احساس ترس یا کنترل افراطی بروز می‌کند. خشونت اقتصادی زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از اعضای خانواده مانع کار، درآمد یا دسترسی مالی دیگری شود.

خواجویی گسمونی ادامه داد: خشونت اجتماعی نیز شامل محدودکردن روابط فرد با خانواده، دوستان یا محیط اجتماعی است.

وکیل پایه یک دادگستری هرمزگان خاطرنشان کرد: در حالی که قانون ایران درباره خشونت جسمی مقررات روشنی دارد، در زمینه خشونت‌های روانی و اجتماعی هنوز خلأهای قانونی احساس می‌شود. 

وی همچنین گفت: این نوع خشونت‌ها معمولاً اثبات دشوارتری دارند، چون آثار آن‌ها جسمی نیست و به شواهد روانی و رفتاری نیاز دارند.

 گزارش پزشکی قانونی در پرونده‌های خشونت خانگی اهمیت تعیین‌کننده دارد

خواجویی گسمونی در پاسخ به پرسشی درباره نقش پزشکی قانونی، خواجویی بیان کرد: گزارش پزشکی قانونی در پرونده‌های خشونت خانگی اهمیت تعیین‌کننده دارد، قاضی بر اساس این گزارش می‌تواند شدت آسیب، نوع جراحت و ارتباط آن با خشونت را تشخیص دهد.

این وکیل پایه یک دادگستری هرمزگان افزود: در موارد خشونت روانی هم دادگاه می‌تواند از روانپزشکان یا روان‌شناسان به عنوان کارشناسان رسمی استفاده کند.

وی در ادامه بیان کرد: این کارشناسان با بررسی وضعیت روحی قربانی، نظر تخصصی خود را به دادگاه ارائه می‌دهند، این مسئله در پرونده‌هایی که خشونت به شکل فیزیکی نیست، اهمیت دوچندان دارد.

خواجویی گسمونی با اشاره به نقش آگاهی در پیشگیری از خشونت گفت: بسیاری از قربانیان به‌دلیل ناآگاهی از حقوق خود، سال‌ها خشونت را تحمل می‌کنند.

خواجویی گسمونی سپس تصریح کرد: آشنایی با حقوق خانوادگی، نهادهای حمایتی و روش‌های طرح شکایت، می‌تواند زمینه‌ساز کاهش موارد خشونت در جامعه باشد.

وکیل پایه یک دادگستری هرمزگان اضافه کرد: اورژانس اجتماعی، دفاتر خدمات قضایی، کانون وکلای دادگستری و مشاوران خانواده از جمله مراجعی هستند که می‌توانند راهنمایی‌های لازم را به افراد آسیب‌دیده ارائه دهند.

انتهای خبر/