
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی هرمز، با گذشت یکسال از پرواز ملکوتی رئیسجمهور شهید، سید ابراهیم رئیسی، هنوز پژواک صدای عدالت، اخلاص و مردمباوریاش در ذهن مردم ایران و بهویژه هرمزگان، زنده و جاری است، وقتی از شهید آیتالله سید ابراهیم رئیسی سخن میگوییم، نمیتوان تنها به مسئولیتهای او در دستگاه قضایی یا قوه مجریه اکتفا کرد؛ چرا که شخصیت او فراتر از جایگاههای رسمی، نماد مردی بود که خدمت را نه یک وظیفه اداری، بلکه مأموریتی الهی میدانست.
در روزگار پرتلاطم تصمیمگیریهای کلان و تنشهای سیاسی، شهید آیتالله سید ابراهیم رئیسی نهتنها یک مسئول، بلکه نماد پایداری، امید و حرکت رو به جلو بود. مردی که باور داشت توقف در برابر مشکلات، در شأن خدمتگزاران مردم نیست.
به مناسبت اولین سالگرد شهادت شهید جمهور، به سراغ حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی کاظمی، از چهرههای فرهنگی و مذهبی استان رفتهایم تا درباره چرایی ماندگاری این چهره مردمی و تأثیر او بر زیست فرهنگی جامعه به گفتگو بنشینیم.
برخی چهرهها حتی پس از رفتن، همچنان الهامبخش میمانند. به نظر شما چه شاخصههایی در شخصیت شهید رئیسی موجب شد تا نامش چنین ریشهدار در حافظه مردم بماند؟
یکی از عناصر کلیدی شخصیت شهید رئیسی، صداقت در رفتار و انسجام بین گفتار و عمل بود. مردم وقتی فردی را صادق، متواضع و در عین حال جدی در اجرای عدالت میبینند، ناخودآگاه او را به عنوان الگو در ذهن نگه میدارند. شهید رئیسی اهل نمایش نبود؛ زندگیاش همان چیزی بود که مردم از نزدیک لمس میکردند.
برخی معتقدند شهید رئیسی مفهومی نو از مدیریت دینی را در ذهن جامعه ترسیم کرد. از نگاه شما، این مدیریت چه ویژگیهایی داشت؟
مدیریت شهید رئیسی بر پایهی باور به رسالت الهی و تعهد انقلابی استوار بود. او مدیریت را نه ابزار قدرت، بلکه امانتی از سوی خدا میدانست. این نگاه باعث میشد تصمیماتش نه بر اساس منافع زودگذر سیاسی، بلکه بر مبنای مسئولیت الهی اتخاذ شود. در سخنانش بارها شنیدیم که میگفت: «کار برای مردم، عبادت است.»
استان هرمزگان، با بافت خاص اجتماعیاش، همواره نیازمند رویکردهای مردمی در مدیریت است. آیا میتوان سبک شهید رئیسی را برای مدیران محلی نیز الگویی عملی دانست؟
قطعاً. ایشان الگویی زنده از «مدیریت میدانی» بود؛ یعنی به جای نشستن در دفتر، پا به دل میدان میگذاشت. این شیوه در استانی مانند هرمزگان، که مسائل فرهنگی، معیشتی و زیرساختی درهمتنیدهاند، بسیار راهگشا است. اگر مدیران ما به همان میزان از مردم بشنوند که از گزارشها میخوانند، بخش زیادی از مشکلات حل میشود.
بهویژه در زمینه عدالتمحوری، شهید رئیسی اقدامات ملموسی داشت. به نظر شما کدام رفتارها و تصمیمات او بیشترین انعکاس عدالت در عمل را نشان میدهد؟
او هیچگاه عدالت را به شعار تقلیل نداد. چه در قوه قضائیه و چه در دولت، با مفسدان اقتصادی و صاحبان رانت بدون مماشات برخورد کرد. در تقسیم امکانات دولتی، توجه ویژهای به مناطق کمتر برخوردار داشت. نگاه او این بود که عدالت، تضمینکنندهی همبستگی اجتماعی است.
از ویژگیهای بارز شهید رئیسی، سادهزیستی بود. آیا این ویژگی صرفاً یک فضیلت اخلاقی بود یا کارکرد اجتماعی نیز داشت؟
سادهزیستی شهید رئیسی نهفقط یک خصلت شخصی، بلکه راهبردی فرهنگی برای بازسازی اعتماد اجتماعی بود. مردم وقتی میدیدند رئیسجمهورشان مانند آنها زندگی میکند، احساس نزدیکی و امید بیشتری داشتند. این نوع رفتار، مرز میان دولت و ملت را کمرنگ میکرد.
شهید رئیسی همواره خود را سرباز ولایت مینامید. این نوع تبعیت از رهبری در کدام رفتارهایش بهروشنی دیده میشد؟
ولایتمداری او از جنس اعتقاد بود، نه اطاعت تشریفاتی. همواره در هماهنگی با خطوط کلی رهبری حرکت میکرد و حتی در تصمیمهای دشوار نیز به رهنمودهای ولیفقیه تمسک میجست. این انسجام، ثبات در سیاستگذاری را بهدنبال داشت و نشان داد چگونه تبعیت از ولایت میتواند کارآمدی را افزایش دهد.
روایتی از مردی که خدمت را تا مرز شهادت پیش برد؛ نگاهی به سلوک و سبک مدیریتی شهید رئیسی
چه عاملی شهید رئیسی را به چهرهای متمایز در میدان خدمت تبدیل کرد؟
آنچه رئیسی را از دیگران متمایز میکرد، حجم بالای مسئولیتهایی نبود که بر دوش داشت؛ بلکه نحوه مواجهه او با این مسئولیتها بود. در طول دوران خدمت، چه در سنگر قضا و چه در مقام ریاستجمهوری، او با جدیت، پیگیری مستمر، و حضور میدانی بیوقفه نشان داد که مدیریت جهادی تنها یک شعار نیست. سفرهای پیدرپی به استانها، حضور در نقاط محروم، سرکشی از پروژهها، و شرکت فعال در جلسات کلان، بخشی از سبک کار او بود. شهادتش در حین خدمت، تصویری روشن از این روحیه عاشقانه برای تلاش بیوقفه است.
از نگاه شما، مهمترین آموزه شخصیتی شهید رئیسی برای نسل جوان چیست؟
زندگی رئیسی درسنامهای از تعهد، اخلاص و وظیفهشناسی است. برای جوانانی که به آینده کشور امید دارند، او یادآور این نکته است که پیشرفت نه با شعار، بلکه با تلاش صادقانه، تقوا، و باور به ارزشهای الهی امکانپذیر است. جوان امروز باید بداند که مسیر ساختن کشور از دل تلاش شبانهروزی، تواضع در عین اقتدار، و دوری از حب مقام میگذرد؛ همان چیزی که شهید رئیسی در عمل به آن پایبند بود.
نقش شهید جمهور در اقتصاد کشور چه دستاوردهایی به همراه داشت؟
نگاه اقتصادی رئیسی همواره با عدالت اجتماعی گره خورده بود. او باور داشت توسعه واقعی زمانی معنا دارد که همه مردم، بهویژه اقشار ضعیف، از آن بهرهمند شوند. در دوره ریاست بر قوه قضائیه، با مبارزه بیامان با فساد، تلاش کرد تا بسترهای ناسالم اقتصادی را اصلاح کند و در دوره ریاستجمهوری نیز با تمرکز بر اقتصاد مقاومتی، حمایت از تولید داخل، و مدیریت هدفمند یارانهها سعی کرد اقتصاد کشور را در مسیر پایدار و عدالتمحور قرار دهد. از دیدگاه او، رونق تولید و اشتغال نه تنها عامل پیشرفت اقتصادی، بلکه مؤلفهای برای حفظ عزت ملی بود.
چرا مناطق محروم در اولویت برنامههای اجرایی شهید رئیسی قرار داشتند؟
شهید جمهور همواره بر این باور بود که عدالت بدون توجه به مناطق کمبرخوردار، بیمعناست. او به جای تمرکز صرف بر کلانشهرها، سفرهای استانیاش را به سمت نقاطی هدایت میکرد که سالها در حاشیه مانده بودند. در این سفرها، نهتنها به بازدید نمادین بسنده نمیکرد، بلکه شخصاً وارد جزئیات پروژهها میشد، با مردم گفتوگو میکرد و مشکلات را بیواسطه میشنید. توسعه زیرساختها، ایجاد اشتغالهای بومی، حمایت از کشاورزی محلی و صنعتهای کوچک از جمله راهکارهایی بود که برای این مناطق در نظر داشت. نگاه او این بود که دولت باید به عنوان تکیهگاه مردم در رنج عمل کند.
فرهنگ مدیریت جهادی چگونه از رفتار و منش شهید رئیسی الهام میگیرد؟
اگر امروز «مدیریت جهادی» بهعنوان یک مفهوم زنده در ادبیات اجرایی کشور مطرح است، بیتردید یکی از مهمترین الگوهای آن شهید رئیسی است. او مدیری بود که روز را در میدان و شب را در اتاق برنامهریزی میگذراند. رفتار او این پیام را داشت که مدیر انقلابی کسی است که با مردم زندگی کند، از پشت میز فاصله بگیرد و تصمیمهایش را با لمس واقعیات میدانی بگیرد.
دیدگاه فرهنگی و جایگاه روحانیت در نگاه رئیسی چگونه تعریف میشد؟
رئیسی، خود برخاسته از حوزه علمیه و آشنا با مسائل فرهنگی جامعه، اعتقاد عمیقی به پیوند دین و زندگی روزمره مردم داشت. از نظر او، روحانیت تنها یک ناظر اخلاقی نبود، بلکه باید فعالانه در ساختن جامعه اسلامی نقش ایفا میکرد. او باور داشت که فرهنگ، بستر اصلی برای موفقیت اقتصادی و سیاسی کشور است و بر همین اساس، حمایت از مراکز فرهنگی، نهادهای تبلیغ دینی و ترویج سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی را در برنامههای خود گنجانده بود. همچنین به تربیت نسل جدیدی از طلاب انقلابی، متعهد و اجتماعی توجه ویژهای داشت.
شهید رئیسی چگونه با فشارها و بحرانهای داخلی و خارجی کنار میآمد؟
وی در دوران مسئولیت خود، با سیل فشارهای داخلی و خارجی مواجه بود؛ از تنگناهای مالی و سنگاندازی جریانهای سیاسی داخلی تا تحریمهای بینالمللی و جنگ روانی رسانهها. اما آنچه او را متمایز کرد، نوع برخوردش با این فشارها بود. به جای اینکه منفعل شود، با صبوری، استقامت و بهرهگیری از مشورتهای نخبگان و مردم، به دنبال راهحلهای بومی و مبتنی بر ظرفیت داخلی بود. تکیهگاه اصلیاش توکل بر خدا و اعتماد به مردم بود؛ همان ترکیبی که او را تا مرز شهادت پیش برد.
شهید جمهور در برابر طوفانها، چه داشت که نمیلرزید؟
شهید رئیسی از معدود افرادی بود که حتی در شرایط سخت، لب به شکایت باز نمیکرد. تکیهگاهش ایمان و پشتوانهاش مردم بودند. او معتقد بود هر گرهای، اگر با نیت خالص و کار مداوم گشوده شود، به نتیجه خواهد رسید. شاید مهمترین ویژگیاش همین پافشاری بر «مسیر صحیح» بود؛ مسیری که با صبر، همدلی و اخلاص معنا مییافت.
اگر بخواهیم پیامی از او به عنوان میراث معنوی برای آیندگان باقی بگذاریم، چه جملهای را باید تکرار کرد؟
یکی از جملههایی که از او به یادگار مانده و باید در قاب ذهن نسلهای آینده حک شود، این است: «مسئولیت یعنی امانت؛ و امانتداری یعنی تلاش بیوقفه برای مردم.» او این جمله را نه فقط در کلام، بلکه در شیوه زندگی و مدیریت خود نیز پیاده کرد. باور داشت که مقامها فرصت خدمتاند، نه امتیاز شخصی، و هرکس مسئولیتی بر عهده دارد، باید با نیت قربت آن را ادا کند.
چه چیزی از نگاه او میتواند آینده مناطق کمتر برخوردار مانند قشم و هرمزگان را متحول کند؟
رئیسی باور داشت که عدالت، فقط شعار نیست. اگر قرار است کشوری آباد شود، باید از حاشیهها آغاز کرد. او توسعه را از دل مردم میخواست، نه فقط از آمارهای روی کاغذ. برای او قشم و هرمزگان همانقدر مهم بودند که پایتخت. پیام او برای مردم این مناطق، پیام امید، ایستادگی و خودباوری بود. و برای مدیران محلی، تأکیدی جدی بر اینکه «خدمت» تنها ابزار واقعی برای جلب اعتماد و رضایت مردم است.
برای زنده نگهداشتن یاد و راه او، امروز چه باید کرد؟
پاسداشت شهید رئیسی تنها با برگزاری مراسم و انتشار پیامها محقق نمیشود؛ باید سبک او در مدیریت و منش او در ارتباط با مردم را الگو قرار داد. مسئولان باید به مردم پاسخگو باشند، از تشریفات فاصله بگیرند و با روحیه جهادی به میدان بیایند. مردم نیز باید همچون همیشه، مطالبهگرِ عاقل و همراهی صبور برای به ثمر رسیدن عدالت باشند. زنده نگهداشتن راه شهید، یعنی تداوم مسیری که او با تمام وجود آغاز کرد: مسیر انقلاب، اخلاق و خادمانه زیستن.
در پایان، اگر بخواهید یک پیام اصلی از سیره شهید رئیسی را برای نسل جوان استخراج کنید، آن پیام چیست؟
پیام اصلی شهید رئیسی برای جوانان، «خدمت بیمنت» است. او ثابت کرد میتوان در عین قدرت، متواضع بود؛ در اوج مسئولیت، مردمی ماند و در گرداب سیاست، دینمدار باقی ماند. اگر نسل امروز این آموزهها را درونی کند، آینده کشور در دستانی امن خواهد بود.
انتهای خبر/