به گزارش پایگاه خبری تحلیلی«هرمز»؛ دانیال سالارنسب فعال حوزه رسانه طی یادداشتی به پایگاه اطلاع‌رسانی هرمز نوشت: در چند روز اخیر یک موضوع تاریخی به‌خاطر انتشار یک کلیپ در فضای مجازی شهرستان رودان موجب سوالاتی زیادی در ذهن شهروندان و همچنین اظهار نظرهای مختلف، گفتگوها و اختلاف نظرها شده است، در این کلیپ فردی با قاطعیت از مهاجرت اقوام بارز از شمال جیرفت پس از حمله انوشیروان ساسانی و تشکیل روستای دهبارز سخن می‌گوید که این موضوع سند تاریخی ندارد.
متاسفانه بدلیل قلت منابع تاریخی دست اول، موجب تحلیل‌های نادرست مورخین معاصر در موضوعات مختلف گردیده است، تاریخ ما پر از سوال‌های بزرگ است که انگار قرار نیست پاسخ قاطعی برای آنها بیابیم، بجای سرمایه‌گذاری بر روی اماکن تاریخی و حفاری اماکن باستانی که می‌توان بر رونق کشور بیفزاید و همچنین به برخی از سوال‌های ما پاسخ دهد، ما راه آسان را انتخاب کرده‌ایم و آن حدس گمان است. یکی از این مطالب که در دهه‌های اخیر بسیار به آن پرداخته شده است ارتباط دهبارز مرکز شهرستان رودان با قوم بارز است که در شمال جیرفت دارای تمرکز جمعیتی می‌باشند، مورخین برای پاسخ به این سوال راه راحتی را انتخاب کرده‌اند، جنگ انوشیروان پادشاه ساسانی با قوم بارز و پراکنده کردن آنها، پس چنین پنداری ایجاد می‌شود که بنای دهبارز به این موضوع بر می‌گردد، اما هیچ سند تاریخی جز تحلیلی ساده انگارانه به این موضوع نیست.
در اولین خبر دوران ساسانی در حدود جغرافیای ما به جنگ اردشیر بابکان با اقوام بارز در منابع اشاره شده است که گواهی می‌دهد که اردشیربابکان پس از فتح کرمان به پادشاهی کناره دریای پارس که فردی بنام ابتنبود بر آن حکم می راند حمله می کند و سرزمین او را تسخیر می کند، پس این مهاجرت در جنگ اول رخ نداده است زیر تیغ اولین قیام کننده ساسانی تا سواحل دریای پارس رسیده و از آنجایی راه باستانی کرمان به هرموز از رودان می‌گذشته به احتمال زیاد مردم این حدود مورد عنایت دوران تثبیت قدرت شاه ساسانی قرار گرفته‌اند.
جنگ دوم که در شاهنامه هم از آن یاد می‌شود موجب شکست اقوام بارز گشت که انوشیروان قتل عام بزرگی از آنها نمود، اما همین قوم به همراه قوم کوچ که در جنوب کرمان و شرق هرمزگان کنونی غالب بودند در جنگ‌های بعدی در کنار ساسانیان شرکت کرده‌اند و همچنین پس از اسلام یعقوب لیث با قوم بارز به جدال پرداخت و آنها در همین حدود شمال جیرفت بوده‌اند. شاید به‌توان از این جنگ‌ها با منابع مختلف سخن به صراحت گفت اما اینکه بر اساس احتمال با تاریخ مواجه شویم کاری علمی نیست.
در یکی از داستان‌های رایج مردم رودان از شکست سد طبیعی در منطقه برنطین که تا امروز به آن تبرکن ( تَوُر کَن) می‌گویند را به فرمان یکی از حکام ساسانی در زمان حمله به رودان منتسب می‌کنند، این داستان اگر صحت داشته باشد مهاجرت این قوم به رودان نمی‌توان صحیح باشد. هیچ سند و یا حتی افسانه‌ی رایجی مبنی بر تشکیل روستای دهبارز در زمان ساسانیان در بین مردم وجود ندارد.
داستانی دیگر در بین مردم رودان رایج است که فردی به نام بارز بنیاد این ده را بنا نهاده است، که با مردم کمیز رابطه خویشاوندی داشته است.
همانطور که گفتیم بدلیل قلت منابع دست اول ما بر روش‌های مختلف نادرست، گاهی برای سوال‌هایمان راهی می‌یابیم، یک راه نادرست دیگر تفسیر نام‌هاست، تشابه اسمی بین این مکان و قوم بارز نیز موجب شده برخی چنین استنباطی داشته باشند، البته این راه حل همیشه وجود داشته و مورخان به‌نامی از آن بهره برده‌اند اما نمی‌تواند موضوعی را باقاطعیت اثبات کند ما برای تفسیر نام دهبارز دو موضوع را عنوان می‌کنیم:
اول این که معنی این مکان را می‌توان دهی آشکار عنوان کرد، دهبارز که قصبه رودان بوده از دیرباز دارای جمعیت قابل توجه و همچنین متمرکز بوده است بر خلاف دیگر روستاها که در گذشته در بین باغات پراکنده بوده‌اند. و همچنین نسبت به بسیاری از روستاهای رودان همچون گشوئیه، کهنشوئیه، کمیز در نقطه بالاتری نسبت به انحنای دشت رودان قرار دارد می‌توان بر درستی معنای لغوی آن صحه بگذارد.
دلیل دوم تفسیر و ترجمه نام این ده این است که در برخی منابع از دهبارست به‌جای دهبارز نام برده شده است، همچنین در گویش مردم رودان دهبارست تلفظ می‌شود این می‌تواند به معنای بار انداز کالاها اطلاق شود، دومین جاده مهم کشور در دوران باستان پس از جاده شاهی معروف به جاده ادویه بوده است که متاسفانه در دهه‌های اخیر دولت چین نام آن را به جاده ابریشم تغییر داده است، قدمت این مسیر را برخی به دوران هخامنشیان عنوان می‌کنند، شاید به‌توان دومین جاده‌ی پر اهمیت ایران که به نوعی تکمیل کننده جاده شاهی است عنوان کرد، که تجارت دریایی را به جاده زمینی شاهی از مسیر هرموز، رودان و جیرفت و درنهایت به راه شاهی وصل می‌نمود، مورخان و سیاحان زیادی از جمله: سرپرسی سایکس،مارکوپولو، مقدسی،ابن اسیر، اصطخری و ... از آن یاد می‌کنند. شاید در این مسیر یکی از منازلی که بازرگانان اقامت می‌کردند و سرانجام دهبارست نامگذاری شده است دور از حقیقت نباشد و فلسفه این مکان را به دلیل نوعی رونق تجارت عنوان کرد.
در کل هدف از این نوشتار اثبات جدایی قومیتی مردم رودان و جیرفت نیست، مردم این دو منطقه دارای نیای مشترک هستند، همچنین ما نمی‌توانیم این نظریه را تایید و یا رد کنیم، مراد ما این بود که وقتی در پیرامون وقایع تاریخی صحبت می‌کنیم باید به منابع مکتوب و شفاهی اتکا کرد نه حدس و گمان‌هایی که ممکن نیست برای آنها دلایل قانع کننده‌ای بیاوریم.
